APOD.pl: Astronomiczne zdjęcie dnia

Opis: Wyraźnie x-kształtne, podobne do drabiny szczebelki pojawiają się na zdjęciu wykonanym przez Kosmiczny Teleskop Hubble'a, przedstawiającym intrygującą mgławicę Czerwony Czworokąt. Pyłowa, kosmiczna chmura pierwotnie została rozpoznana jako silne źródło promieniowania podczerwonego; obecnie uważa się, iż zawiera ona lodowe ziarna pyłu oraz cząsteczki węglowodorowe utworzone w chłodnym strumieniu pochodzącym od starzejącej się gwiazdy centralnej. Zatem, czemu wygląda ona jak wielkie X? Prawdopodobne wyjaśnienie jest takie, że gwiazda centralna - a dokładnie, ciasny układ dwóch gwiazd - jest otoczona przez gruby, pyłowy torus, który formuje (zazwyczaj sferyczny) wypływ w bryłę przypominającą dwa stożki złączone wierzchołkami. Ponieważ widzimy torus z boku, jego krawędzie, ograniczające stożkowe kształty, wydają się tworzyć literę X. Wyraźne szczebelki sugerują, iż wypływ ma charakter zrywowy, gwałtownie zmienny. Około 2300 lat świetlnych od nas w fantazyjnej konstelacji Jednorożca (Monoceros), mgławica Czerwony Czworokąt powinna zostać przekształcona w piękną mgławicę planetarną, gdy chłodna gwiazda centralna stanie się gorącym, białym karłem, w ciągu najbliższych paru tysięcy lat. Biorąc pod uwagę odległość do Czerwonego Czworokąta, to ostre zdjęcie z teleskopu Hubble'a obejmuje zaledwie jedną trzecią roku świetlnego.

Jutro: Widok na niebo

---

< | Archiwum | Lista tematyczna | Szukaj | Kalendarz | Słownik | Edukacja | O APOD | >

---

Autorzy i wydawcy: Robert Nemiroff (MTU) & Jerry Bonnell (USRA)
NASA Web Site Statements, Warnings, and Disclaimers
NASA Official: Jay Norris. Specific rights apply.
A service of: LHEA at NASA / GSFC
& Michigan Tech. U.

Tłumaczenie: Marek Weżgowiec  |   APOD.pl  |   OAUJ  |   PTA  |   Orion